Het levensgrote everzwijn van Woinic in de Franse Ardennen

In de buurt van Faissault en Saulces-Monclin, twee kleine dorpjes in de Franse Ardennen, staat een indrukwekkend levensgroot everzwijn. Toen wij er over de snelweg reden, zagen we het ineens opdoemen. Ik kreeg er een beetje hetzelfde gevoel bij als toen ik in Schotland The Kelpies zag langs de weg, twee enorme paardenhoofden. Toen ben ik ook gestopt. Nieuwsgierig naar wat het precies was, waarom het daar stond en hoe groot het is, parkeerden we de auto op het meest linkse parkeerterrein. Nadat we eerst verkeerd waren gereden en bij de benzinepomp uitkwamen. Gelukkig is parkeren meestal goed mogelijk.

Lees ook: Rocroi, vestingstad en Village Étape in de Ardennen

Hoe groot is Woinic?

Het everzwijn in Woinic is een gigantisch kunstwerk: ongeveer 13 meter lang, 10 meter hoog en 5 meter breed, met een gewicht van maar liefst 50 ton. Het werd gemaakt door de Franse beeldhouwer Eric Sléziak in zijn atelier in Bogny-sur-Meuse. Sléziak werkte 11 jaar aan het beeld, waarbij hij een staalconstructie bedekte met duizenden kleine metalen platen die hij aan elkaar soldeerde met een booglasmachine en elektrosoldeerinstallatie.

De installatie op de huidige locatie vond plaats op 8 augustus 2008 langs de autoweg A34 bij uitrit 14 bij Saulces-Monclin. De naam Woinic is een samentrekking van de namen van de ouders van de kunstenaar: Woidouche en Nicole. Deze informatie is allemaal te vinden op een bord aan de voet van het kunstwerk.

Waarom staat het everzwijn daar?

Woinic is meer dan een opvallend kunstwerk; het heeft een diepere symbolische en culturele betekenis. Het staat er als toeristische landmark en poortbeeld en symboliseert de vroegere metaal- en ijzerbewerkingsindustrie van de Ardennen. Daarnaast is het everzwijn hét symbool van de regio en vertegenwoordigt het kracht, moed en de wilde natuur, eigenschappen die de bewoners van de Ardennen graag aan hun streek toeschrijven.

De legende van het ‘Sanglier des Ardennes’

Volgens een van de bekendste verhalen zou een mythisch reusachtig everzwijn in de middeleeuwen de bossen onveilig hebben gemaakt. Ridders, boeren en monniken joegen op het beest, maar niemand kon het vangen. Het stond symbool voor de ontembare kracht van de natuur en de strijd van de mens om die te beheersen.

Sommige verhalen plaatsen het dier rond Bouillon of Sedan, waar jagers zwoeren dat het kogels kon weerstaan en alleen met een zilveren speer kon worden verslagen. Het werd uiteindelijk een symbool van heldhaftigheid en van de mysterieuze, wilde Ardennen zelf.

Historische band met de jacht

Everzwijnenjacht was in de middeleeuwen een prestigieuze activiteit voor edelen en koningen. Rond plaatsen zoals Charleville-Mézières, Monthermé en Rocroi werden grote jachtpartijen georganiseerd. Ook vandaag is de jacht op everzwijnen nog steeds een belangrijk onderdeel van de regionale cultuur en economie. In dorpen wordt in het najaar vaak wild gegeten; een everzwijnstoofpot (civet de sanglier) is een traditioneel gerecht. Wij zagen rondom Givet en Hangiers in de herfst grote stukken bos die afgezet waren in verband met de jacht.

Het everzwijn in kunst en cultuur

• In Sedan staat een standbeeld als eerbetoon aan het dier
• In La Roche-en-Ardenne (België) speelt het “witte everzwijn” een rol in lokale legendes en toeristische verhalen.
• Veel lokale producten, zoals bieren, restaurants en souvenirs, dragen de naam Sanglier of tonen het dier op etiketten.